Λατινικά Γ' Λυκείου

[Sali]

Δεν καταλαβαίνω γιατί σε προβληματίζει ο χρόνος της σε σχέση με τη φυσική αντίληψη.

Τυπικό είναι το ζήτημα, δεν με προβληματίζει επί της ουσίας. Προτιμώ πάντως να συμφωνήσω με τον Pinkster, ο οποίος μιλάει για perfect infinitive και προσφέρει μια ξεκάθαρη και δόκιμη λύση, παρά να υιοθετήσω τη λύση της αυτόνομης μετοχής παρακειμένου - λύση που γενικώς δεν ακολουθείται από τους έγκριτους μελετητές, με εξαίρεση - σημαντική οπωσδήποτε - το OLD.

Το ξαναλέω, όμως, το ζήτημα είναι τυπικό. Δεν μπορώ να αποκλείσω την άποψη ότι πρόκειται για κατηγορηματική μετοχή παθητικού παρακειμένου.

[PDE ads]

[apri]

Εμένα μου φαίνεται ψευδοδίλημμα αν είναι απομεινάρι απαρεμφάτου παρακειμένου ή κατηγορηματική μετοχή, γιατί θεωρώ ότι η συμπαρουσία της μετοχής με το esse ήταν η αρχική δομή από την οποία προήλθε η κατηγ.μτχ μόνη της. Απλώς, όταν η μετοχή ήταν παρακειμένου, μαζί με το esse λειτουργούσαν και ως περίφραση.


Δες λχ αυτήν τη δευτερεύουσα πρόταση όπου οι κατηγ.μτχ (agens/moliens) είναι ενεστώτα και συνδέονται παρατακτικά με επίθετο (operosa):
Videtis ut senectus sit operosa et semper agens aliquid et moliens (Cat.M.26)

Αν το videtis συμπληρωνόταν από απαρέμφατο (αντί για δευτερεύουσα), η πρόταση θα ήταν:
Videtis senectum esse operosam et semper agentem aliquid et molientem.

Οι κατηγορηματικές μετοχές κι εδώ το esse συμπληρώνουν, απλώς δεν λειτουργούν ως περιφράσεις. Και το esse θα μπορούσε να λείπει και τότε θα συμπλήρωναν το videtis.



Κι ας πάρουμε και μετοχή παρακειμένου.
Ας πούμε ότι η αρχική μορφή της πρότασης του κειμένου ήταν: omnia vestigia foras versa sunt nec in partem aliam ferunt
H κατηγορηματική μετοχή εδώ συμπληρώνει το sunt, αλλά μαζί λειτουργούν ως περίφραση.

Εξαρτώντας ο συγγραφέας την πρόταση από το vidit, έγινε: vidit omnia vestigia foras versa esse nec in partem aliam ferre.
Και στη συνέχεια, το esse παραλείφθηκε και έμεινε μόνη της η μετοχή να συμπληρώνει το vidit.

[Dwrina]

Για τη τροπή του πλαγίου is fores reserāri eosque intromitti iussit σε ευθύ το ψηφιακό βοήθημα απαντά  «  (“Reserantor fores eique intromittuntor.”): Επειδή η προστακτική του Μέλλοντα δεν είναι εύχρηστη, συνήθως τρέπουμε τη σύνταξη σε ενεργητική:
“Reserate fores eosque intromittite.” »   

Τι καταλαβαίνετε; Γιατί βάζει σε παρένθεση τον ευθύ λόγο με υποτακτική παθητικής φωνής; Υπάρχει κάποιος λόγος για τον οποίο η παθητική φράση με υποτακτική δεν είναι προτιμητέα;

Και η προστακτική του μέλλοντα τι σχέση έχει; Αφού ούτως ή άλλως στο γ΄ πρόσωπο υποτακτική χρησιμοποιείται και όχι προστακτική.


eum esse putant quasi communem urbem et civitatem hominum et deorum: συμφωνείται με τη σύνταξη του βιβλίου του καθηγητή  σύμφωνα με την οποία το communem είναι κατηγορηματικός προσδιορισμός και τα hominum και deorum γενικές ως συμπλήρωμα (/ αντικειμενικές) στο  communem;

Αν συντάσσαμε με το communem επιθετικό και τα hominum και deorum γενικές κτητικές από τα urbem και civitatem θα άλλαζε το νόημα;( Γιατί μεταφραστικά "κοινή πόλη και πολιτεία θεών και ανθρώπων" εμένα το ίδιο νόημα μου βγάζει.)

Στα αρχαία πάντως όταν τα επίθετα κοινός, ἵδιος, φίλος κ.α.  συντάσσονται με γενική, είναι ουσιαστικοποιημένα, η δε γενική είναι κτητική και όχι αντικειμενική.

Αλλά και ο Gildersleeve στο κεφάλαιο όπου εξετάζει τη δοτική με επίθετα (προφανώς ως συμπλήρωμα) γράφει ότι αρκετά από τα επίθετα που ανήκουν σε αυτήν την κατηγορία χρησιμοποιούνται επίσης ως ουσιαστικά και τότε συντάσσονται με γενική,  και μεταξύ αυτών αναφέρει το communis.  Δεν γράφει όμως τι είναι αυτή η γενική, αν δηλαδή τη θεωρεί γενική ως συμπλήρωμα ή κτητική.

Ακόμη όμως και αν στα Λατινικά θεωρείται γενική ως συμπλήρωμα (και όχι κτητική όπως στα Αρχαία) το communis, είτε εκληφθεί ως επιθετικός είτε ως κατηγορηματικός προσδιορισμός, δεν είναι  ουσιαστικοποιημένο, έτσι δεν είναι;

Και τελικά ποια η διαφορά του communem ως επιθετικού και ως κατηγορηματικού προσδιορισμού;




 

[apri]

«  (“Reserantor fores eique intromittuntor.”): Επειδή η προστακτική του Μέλλοντα δεν είναι εύχρηστη, συνήθως τρέπουμε τη σύνταξη σε ενεργητική:
“Reserate fores eosque intromittite.” »   
Τι καταλαβαίνετε; Γιατί βάζει σε παρένθεση τον ευθύ λόγο με υποτακτική παθητικής φωνής; Υπάρχει κάποιος λόγος για τον οποίο η παθητική φράση με υποτακτική δεν είναι προτιμητέα;

Ποια υποτακτική βλέπεις στις προτάσεις;

eum esse putant quasi communem urbem et civitatem hominum et deorum: συμφωνείται με τη σύνταξη του βιβλίου του καθηγητή  σύμφωνα με την οποία το communem είναι κατηγορηματικός προσδιορισμός και τα hominum και deorum γενικές ως συμπλήρωμα (/ αντικειμενικές) στο  communem;

Αν συντάσσαμε με το communem επιθετικό και τα hominum και deorum γενικές κτητικές από τα urbem και civitatem θα άλλαζε το νόημα;( Γιατί μεταφραστικά "κοινή πόλη και πολιτεία θεών και ανθρώπων" εμένα το ίδιο νόημα μου βγάζει.)

Στα αρχαία πάντως όταν τα επίθετα κοινός, ἵδιος, φίλος κ.α.  συντάσσονται με γενική, είναι ουσιαστικοποιημένα, η δε γενική είναι κτητική και όχι αντικειμενική.

Αλλά και ο Gildersleeve στο κεφάλαιο όπου εξετάζει τη δοτική με επίθετα (προφανώς ως συμπλήρωμα) γράφει ότι αρκετά από τα επίθετα που ανήκουν σε αυτήν την κατηγορία χρησιμοποιούνται επίσης ως ουσιαστικά και τότε συντάσσονται με γενική,  και μεταξύ αυτών αναφέρει το communis.  Δεν γράφει όμως τι είναι αυτή η γενική, αν δηλαδή τη θεωρεί γενική ως συμπλήρωμα ή κτητική.

Ακόμη όμως και αν στα Λατινικά θεωρείται γενική ως συμπλήρωμα (και όχι κτητική όπως στα Αρχαία) το communis, είτε εκληφθεί ως επιθετικός είτε ως κατηγορηματικός προσδιορισμός, δεν είναι  ουσιαστικοποιημένο, έτσι δεν είναι;

Και τελικά ποια η διαφορά του communem ως επιθετικού και ως κατηγορηματικού προσδιορισμού;

Ξεκινώντας από το τελευταίο, προσωπικά δεν βρίσκω κανένα λόγο να θεωρηθεί το communis κατηγορηματικός προσδιορισμός.

 Από εκεί και πέρα, το communis (όπως και το "κοινός") ως επίθετο έχει τρεις συντάξεις, τρία πιθανά συμπληρώματα:

Α) με δοτική αντικειμενική που δείχνει το πρόσωπο έναντι/σε σχέση/προς όφελος του οποίου ισχύει αυτή η ιδιότητα.
πχ quae (ενν. vinea) saepe vulpibus et hominibus fit communis

Β) με γενική (υποκειμενική ή αντικειμενική ) που δείχνει το πρόσωπο στο οποίο μοιράζεται ο όρος που προσδιορίζει το communis.
πχ vitium commune omnium est
(πρβλ αρχαία ελληνικά: και νυκτίσεμνα δείπν’ επ’ εσχάρα πυρός έθυον, ώραν ουδενός κοινήν θεών).

Γ) με  εμπρόθετο με το cum (και το inter se), που δείχνει μαζί με ποιο πρόσωπο υπάρχει αυτή η ιδιότητα. Υπάρχει και η ιδέα της τοπικής συνύπαρξης και της μοιρασιάς δηλαδή.
 πχ nihil vobiscum commune habens


Τώρα, στο κείμενο που παραθέτεις (eum esse putant quasi communem urbem et civitatem hominum et deorum) κατά πάσα πιθανότητα συμπληρώνουν ως γενικές το communem και βρίσκονται μακριά του μόνο και μόνο επειδή είναι δυο και ήταν μεγάλη η ΟΦ για να παρεμβληθεί ανάμεσα στο επίθετο (communis) και στο όνομα ( urbem et civitatem) που προσδιορίζει.

Αν τις πάρεις ως γενικές κτητικές στο urbem και civitatem, έχεις την πόλη/πολιτεία των θεών και των ανθρώπων την οποία έχουν κοινή με ποιους; Μένει δηλ χωρίς συμπλήρωμα το communis και προκύπτει νοηματικό κενό.
Θα μου ταίριαζε ως γενική κτητική, αν το communis είχε την έννοια "συνηθισμένος" (common) στην πρόταση και επομένως δεν χρειαζόταν συμπλήρωμα.

 

[PDE ads]

[Dwrina]

Ποια υποτακτική βλέπεις στις προτάσεις;

Έχεις δίκιο, το ψηφιακό βοήθημα βάζει οριστική. Υποτακτική θα έβαζα εγώ (και για αυτό δεν πρόσεξα την οριστική του ψ.β.) τρέποντας τον πλάγιο σε ευθύ στην παθητική φωνή, αφού τα απαρέμφατα του πλαγίου λόγου είναι παθητικά.  Υπάρχει κάποιος λόγος για τον οποίο δεν στέκει η τροπή σε ευθύ με υποτακτική παθητικής φωνής στο γ΄ πρόσωπο;

Εξακολουθώ να μην καταλαβαίνω την παρατήρηση του ψηφιακού βοηθήματος και ακόμη περισσότερο την παρένθεση με οριστική.

[apri]

Dwrina, το reserantor και το reserate είναι προστακτικές. Δεν υπάρχει ούτε οριστική ούτε υποτακτική.

[Dwrina]

 Από εκεί και πέρα, το communis (όπως και το "κοινός") ως επίθετο έχει τρεις συντάξεις, τρία πιθανά συμπληρώματα:

Β) με γενική (υποκειμενική??? ) που δείχνει το πρόσωπο που είναι κοινωνός, μοιράζεται τον όρο που προσδιορίζει το communis.
πχ vitium commune omnium est
(πρβλ αρχαία ελληνικά: και νυκτίσεμνα δείπν’ επ’ εσχάρα πυρός έθυον, ώραν ουδενός κοινήν θεών).

Δηλαδή διαφωνείς ότι το communis, για να συντάσσεται με γενική πρέπει να είναι ουσιαστικοποιημένο; Το γράφει όμως ο Gildersleeve. Και το ίδιο από ό,τι ήξερα ισχύει και για τα Αρχαία; Για τα Αρχαία συμφωνείς ότι επίθετα όπως φίλος, ἑχθρός, ἵδιος, κοινὸς συντάσσονται με γενική, όταν είναι ουσιαστικοποιημένα; Το γράφει και ο Smyth στο 1499, Some adjectives, as φίλος, ἐχθρός, may be treated as substantives and take the genitive. Σε ελληνικά Συντακτικά μαζί με τα φίλος, ἐχθρός, που φέρνει ως παράδειγμα ο Smyth, δίνονται και τα κοινός, ἴδιος κ.α.

Εκτός αν αυτό που λένε είναι ότι, όταν είναι ουσιαστικοποιημένα, συντάσσονται μόνο με γενική (και όχι δοτική), χωρίς όμως να διευκρινίζουν αν ως επίθετα -τα οποία τα δίνουν κανονικά συντασσόμενα με δοτική- μπορούν καμιά φορά να συντάσσονται με γενική. Αλλά αυτό δεν μου φαίνεται λογικό, γιατί, αν ήταν έτσι, δεν θα τα έδιναν και στα επίθετα που συντάσσονται με γενική; Ενώ αυτοί τα επίθετα όπως φίλος / communis κ.α. τα δίνουν με δοτική και κάνουν παρατήρηση ότι, όταν είναι ουσιαστικοποιημένα, συντάσσονται με γενική. Άρα, όταν δεν είναι ουσιαστικοποιημένα, προκύπτει ότι συντάσσονται με δοτική.

Τώρα, τι είναι αυτή η γενική δεν αναφέρει ούτε ο Gildersleeve ούτε ο Smyth. Τα ελληνικά Συντακτικά πάντως τη θεωρούν κτητική. Διαφωνείς και με αυτό;

Και εδώ https://www.pde.gr/index.php?topic=5194.2800, απάντηση 2810 κ.ε. είχαμε συμφωνήσει ότι η γενική, στα Αρχαία τουλάχιστον, είναι κτητική.

[Dwrina]

Dwrina, το reserantor και το reserate είναι προστακτικές. Δεν υπάρχει ούτε οριστική ούτε υποτακτική.

Τέλος πάντων, μπερδεύτηκα. Το ερώτημα όμως παραμένει. Ποιο το νόημα της παρατήρησης του ψ.β., αφού, όταν τρέπουμε πλάγιο σε ευθύ με πρόταση επιθυμίας στο γ' πρόσωπο δεν χρησιμοποιούμε προστακτική, αλλά υποτακτική;

[apri]

Όταν τα επίθετα αυτά είναι ουσιαστικοποιημένα, η γενική δίπλα τους είναι κτητική. Το ουσιαστικό δείχνει το κτήμα και η γενική τον κτήτορα.

Το "κοινός" είναι μια ιδιαίτερη περίπτωση, γιατί φαίνεται να συντάσσεται με γενική και ως επίθετο.
Κτητική δεν μπορείς να την πεις, γιατί το "κοινός" ως επίθετο δεν δηλώνει το κτήμα, αλλά ιδιότητα.

Ή αντικειμενική είναι ή υποκειμενική. Τώρα που το ξανασκέφτομαι, αφού τη δοτική τη λέμε αντικειμενική, το ίδιο πρέπει να πούμε και τη γενική.

Το σχολικό βιβλίο εδώ διευκολύνει βέβαια, γιατί τις γενικές δίπλα σε επίθετα τις λέει απλώς συμπληρώματα, χωρίς να προσδιορίζει περαιτέρω το είδος της γενικής.

[apri]

Τέλος πάντων, μπερδεύτηκα. Το ερώτημα όμως παραμένει. Ποιο το νόημα της παρατήρησης του ψ.β., αφού, όταν τρέπουμε πλάγιο σε ευθύ με πρόταση επιθυμίας στο γ' πρόσωπο δεν χρησιμοποιούμε προστακτική, αλλά υποτακτική;

Αυτό που σου λέει είναι ότι η προστακτική μέλλοντα και γενικά η προστακτική γ' προσώπου δεν ήταν εύχρηστη στον καθημερινό λόγο.
Ήταν βασικά αρχαϊκός τύπος που επιβίωνε σε νομικά κυρίως κείμενα.

Στον καθημερινό λόγο χρησιμοποιούσαν ή προστακτική β' προσώπου ή προτρεπτική υποτακτική γ' προσώπου.

Αυτό που σου λέει το ψηφιακό βοήθημα είναι ότι, αν θες να εκφράσεις την επιθυμία με προστακτική, τότε να επιλέξεις την ενεργητική προστακτική του β' προσώπου. Αυτό είναι όλο.

[Sali]

Το "κοινός" είναι μια ιδιαίτερη περίπτωση, γιατί φαίνεται να συντάσσεται με γενική και ως επίθετο.
Κτητική δεν μπορείς να την πεις, γιατί το "κοινός" ως επίθετο δεν δηλώνει το κτήμα, αλλά ιδιότητα.

Ναι, αλλά η ιδιότητα αυτή σε κάποιον ανήκει, κάποιος την κατέχει. Γιατί λοιπόν να μη λογίζεται η ιδιότητα αυτή ως "κτήμα" και η γενική ως κτητική; Ομοίως, και με ουσιαστικά δηλωτικά ιδιότητας (δικαιοσύνη/iustitia, πονηρία/pravitas κ.τ.ό.) η γενική πρέπει να λογίζεται ως κτητική.

Δείτε τι λένε σχετικά οι Ernout-Thomas αναφερόμενοι στη γενική κτητική (παράγρ. 54): "Ορισμένα επίθετα που εκφράζουν μια ιδέα συγγενική ή παράγωγη της κατοχής συντάσσονται με γενική: proprius "κατάλληλος για" (alicuius), sacer "αφιερωμένος σε" (dei), similis "παρόμοιος με", par "ίσος με", καθώς και τα αντίθετά τους: communis (το οποίο ήταν επίσης επηρεασμένο από το particeps*), dissimilis, dispar. Αυτά τα επίθετα επίσης συντάσσονται με δοτική**".

*Το particeps (= μέτοχος) στην παράγρ. 61 το συντάσσει με "γενική διαιρετική ως συμπλήρωμα".
** Τη δοτική με το communis την ονομάζουν "δοτική της προσέγγισης" (παράγρ. 81), και γράφουν σχετικά: "Μεταφορικά, η έννοια της προσέγγισης αποδιδόταν από εκείνη της ομοιότητας, της ισότητας, της κοινότητας κλπ., στην έκφραση των οποίων η γενική (παράγρ. 54) συνέβαλλε συγχρόνως με τη δοτική: επίθετα όπως similis (alicui) και dissimilis, par και dispar, communis "κοινός σε"..."

[Dwrina]

Στον καθημερινό λόγο χρησιμοποιούσαν ή προστακτική β' προσώπου ή προτρεπτική υποτακτική γ' προσώπου.

Αυτό που σου λέει το ψηφιακό βοήθημα είναι ότι, αν θες να εκφράσεις την επιθυμία με προστακτική, τότε να επιλέξεις την ενεργητική προστακτική του β' προσώπου. Αυτό είναι όλο.

Ναι, γιατί, λέει, η προστακτική του μέλλοντα δεν είναι εύχρηστη. Είναι σαν να λέει ότι, αν τρέπαμε με παθητική σύνταξη, θα έπρεπε αναγκαστικά να χρησιμοποιήσουμε προστακτική μέλλοντα (που δεν είναι  εύχρηστη), αφού του ενεστώτα δεν έχει γ΄ πρόσωπο. Αλλά γιατί προστακτική; Αφού στο γ΄ πρόσωπο ούτως ή άλλως υποτακτική χρησιμοποιούμε.  Υπάρχει κάποιο πρόβλημα στη συγκεκριμένη περίπτωση στο να χρησιμοποιήσω την προτρεπτική υποτακτική γ΄ προσώπου παθητικής φωνής; Αυτό είναι που προσπαθώ από την αρχή να καταλάβω.

[apri]

Ναι, γιατί, λέει, η προστακτική του μέλλοντα δεν είναι εύχρηστη. Είναι σαν να λέει ότι, αν τρέπαμε με παθητική σύνταξη, θα έπρεπε αναγκαστικά να χρησιμοποιήσουμε προστακτική μέλλοντα (που δεν είναι  εύχρηστη), αφού του ενεστώτα δεν έχει γ΄ πρόσωπο. Αλλά γιατί προστακτική; Αφού στο γ΄ πρόσωπο ούτως ή άλλως υποτακτική χρησιμοποιούμε.  Υπάρχει κάποιο πρόβλημα στη συγκεκριμένη περίπτωση στο να χρησιμοποιήσω την προτρεπτική υποτακτική γ΄ προσώπου παθητικής φωνής; Αυτό είναι που προσπαθώ από την αρχή να καταλάβω.

Αναγκαστικά προστακτική όχι. Αλλά εδώ που τα λέμε, πιο πιθανό είναι να χρησιμοποιούσε κάποιος προστακτική β' προσώπου ενεργητικής φωνής (πχ ανοίξτε τις πόρτες) παρά υποτακτική γ' προσώπου παθητικής φωνής (πχ να ανοιχτούν οι πόρτες).
Το γ' πρόσωπο έχει μια ουδετερότητα που ταιριάζει πιο πολύ σε επίσημες εντολές προς άγνωστο ακροατήριο.

[apri]

Ωχ, Sali, τώρα είδα ότι είχες σχολιάσει. Συγγνώμη.

Ναι, αλλά η ιδιότητα αυτή σε κάποιον ανήκει, κάποιος την κατέχει. Γιατί λοιπόν να μη λογίζεται η ιδιότητα αυτή ως "κτήμα" και η γενική ως κτητική; Ομοίως, και με ουσιαστικά δηλωτικά ιδιότητας (δικαιοσύνη/iustitia, πονηρία/pravitas κ.τ.ό.) η γενική πρέπει να λογίζεται ως κτητική.

Άλλο πράγμα είναι το ουσιαστικό.
Το ουσιαστικό δηλώνει μια οντότητα είτε υλική (φίλος) είτε άυλη (φιλία) και άρα, μπορεί να είναι κτήμα. Τις υλικές οντότητες τις προσεγγίζουμε με τις αισθήσεις, τις άυλες με τη νόηση.

Τα επίθετα ("φιλικός", "κοινός" κλπ)  δείχνουν χαρακτηριστικά μιας οντότητας, δεν είναι τα ίδια οντότητες για να συνιστούν κτήμα.

Σε καμία γλώσσα δεν μπορείς να πεις "έχω ένα όμορφο" χωρίς να εννοείς κάποιο ουσιαστικό ως κτήμα. Γιατί η κτήση προϋποθέτει οντότητα στην οποία ασκείς κάποιου είδους έλεγχο (προσωρινό ή μόνιμο).

Το particeps (= μέτοχος) στην παράγρ. 61 το συντάσσει με "γενική διαιρετική ως συμπλήρωμα".

Συμφωνώ απολύτως.
Σου έχω πει στο παρελθόν ότι και στα αρχαία ελληνικά, όταν λέμε "μετέχω τινός", στην πραγματικότητα το αντικείμενο πρέπει να ήταν αρχικά κάποια αιτιατική (μετέχω μέρος) και το "τινός" ήταν γενική διαιρετική σε αυτό.
Σώζονται τέτοια παραδείγματα (πχ πλεῖστόν σου μέρος μεθέξομεν/τοῦ....πεδίου ‹τούτου› τοῦ μεγάλου οὐκ ἐλαχίστην μοῖραν μετέχουσι οἱ Μασσαγέται).
Με την παράλειψη της αιτιατικής, η γενική πήρε τη θέση του συμπληρωματος στο ρήμα, όπως συμβαίνει και σε άλλες περιπτώσεις.


Το "particeps"  όμως δεν είναι ακριβώς το ίδιο με το "communis".
Η γενική που συμπληρώνει το particeps δείχνει σε τι  μετέχει κάποιος, τι είναι αυτό που μοιράζεται.

Η γενική που συμπληρώνει το communis δείχνει το πρόσωπο που μοιράζεται, τον κοινωνό.

Όλα αυτές οι γενικές που συμπληρώνουν επίθετα δεν έχουν ακριβώς την ίδια σημασία.
Άλλο λχ το plenus fidei (γενική περιεχομένου), άλλο το insons culpae (γενική του χωρισμού), άλλο το particeps coniurationis (γενική διαιρετική), άλλο το fastidiosus litterarum (γενική αντικειμενική)  άλλο το hominis similis (γενική συγκριτική) κλπ.
Όλα αυτά είθισται βέβαια να τα ονομάζουμε γενικές αντικειμενικές, επειδή τα επίθετα σχετίζονται με ρήματα που παίρνουν συμπλήρωμα.

Και την εναλλακτική της δοτικής σε κάποια επίθετα πάλι αντικειμενική τη λέμε για τον ίδιο λόγο, αν και κατά βάση ως συμπλήρωμα η δοτική δείχνει το πρόσωπο σε σχέση με το οποίο ισχύει η ιδιότητα.