Αρχαία Ελληνικά: Αδίδακτο κείμενο

[apri]

apri,
εκ πρώτης όψεως και εγώ τις είπα αιτιολογικές από το επιτιμήσαιτε - κλασικό ρήμα που συχνά συντάσσεται με αιτιολ. πρόταση, όπως και τα ψυχ. πάθους- ωστόσο, νοηματικά, η πρώτη πρόταση εκφράζει απλή σκέψη για κάτι που μπορεί να συμβεί (δεν έχει συμβεί ακόμα!) ενώ η δεύτερη εκφέρεται με οριστική γιατί μάλλον εκφράζει κάτι πραγματικό. σκέφτηκα δηλ. ότι έχουμε μια παράξενη μορφή παράλλαξης μεταξύ υποθ. πρότασης και αιτιολογ. υποθ. αιτιολογίας. πιθανότατα να μην είναι κάτι τόσο σύνθετο.

Δεν βρίσκω κάποια διαφορά στο είδος.
Συντακτικά, βλέπω δυο δευτερεύουσες προτάσεις που συνδέονται παρατακτικά με το "αλλά" (και άρα είναι ομοειδείς)
και σημασιολογικά, δυο ενδεχομένα που συνιστούν ταυτόχρονα αιτίες κατηγορίας.

Συγκεκριμένα, ο Αισχίνης θεωρεί ότι θα τον κατηγορήσουν άδικα για απρέπεια
α) όχι μόνο αν μιλήσει με σαφήνεια, επειδή θέλει να τους μεταδώσει συστηματικά πληροφορίες (σαν να είναι δάσκαλος)
αλλά β) πολύ περισσότερο, αν χάριν αυτής της σαφήνειας και εξαιτίας του σκανδαλιστικού θέματος αναγκαστεί να χρησιμοποιήσει άπρεπα λόγια.

Ωστόσο, το δεύτερο ενδεχόμενο παρουσιάζεται κάπως περίπλοκα.
Αναφέρεται ένα ενδεχόμενο (η έκλυτη ζωή του Τ. να είναι τόσο έκλυτη) που προκαλεί ένα αποτέλεσμα (την αδυναμία να μιλήσει χωρίς άπρεπα λόγια κάποιος που θέλει να μιλήσει λεπτομερώς) για το οποίο θα τον κατηγορήσουν.
Δηλαδή, στην πραγματικότητα δεν θα τον κατηγορήσουν, αν/επειδή ο Τίμαρχος διάγει έκλυτο βίο,
αλλά αν -ισχύοντος αυτού του ενδεχομένου- καταλήξει να χρησιμοποιήσει άπρεπα λόγια.

για τα παραδείγματα που παραθέτω συμφωνώ ότι και οι δύο είναι δοτ. του χρόνου. Ωστόσο στο παράδειγμα "δέκα έτεσιν πρό της στρατείας" ο

[PDE ads]

[aris82]

Καλησπέρα Θάνο!
Πολύ εύλογη η απορία σου πάνω στο κείμενο του Αισχίνη. Κατ' αρχάς, είναι πολύ καλό το πραγματολογικό πλαίσιο που έδωσε η apri. Ανέκαθεν, ο πραγματολογικός και ερμηνευτικός υπομνηματισμός ήταν πολύ σημαντικός, όχι μόνο σε επίπεδο εγκυκλοπαιδικών γνώσεων αλλά και για την σύνταξη (όσο παράξενο κι αν είναι αυτό που αναφέρω). Η γνώση του πλαισίου αυτού βοηθεί λύνοντας πολλά προβλήματα (δυστυχώς όχι πάντα) π.χ. σε χαρακτηρισμό μιας μετοχής ως υποθετικής ή χρονικοϋποθετικής, μιας δευτερεύουσας ως υποθετικής ή αιτιολογικής, ενός επηρεασμένου εξηρτημένου υποθετικού λόγου ως εκφράζοντα το Πραγματικό ή την Αόρ. Επ. στο παρόν/  μέλλον (αν και η Ν.Ε. απόδοση δεν μας βοηθεί ιδιαίτερα). Συμπληρώνω, ότι ο Αἰσχίνης ανήκει στην α' κλίση και όχι στην γ' κλίση, καθώς βλέπω σε αρκετά βιβλία το Αἰσχίνους και με πιάνουν τα νεύρα μου!! 
Θα συμφωνήσω ότι η πρώτη πρόταση είναι αιτιολογική υποθετικής ή υποτιθέμενης αιτιολογίας γιατί όντως φαινομενικά τουλάχιστον εξαρτάται από ρηματικό τύπο δικανικό (ενέχει και έντονη χροιά ψυχικού πάθους). Δεν με προβληματίζει το γεγονός ότι λόγῳ τού συσχετισμού των εγκλίσεων έχουμε λανθάνοντα υποθετικό λόγο της Απλής Σκέψης, εφόσον ξεκάθαρα το σύνολο των Συντακτικών μας αναφέρει ότι όταν η αιτιολογική πρόταση ενέχει έντονη την χροιά της υπόθεσης, πέρα από αυτήν της αιτιολογίας (έχουμε και άρνηση μή) λόγω του συσχετισμού των εγκλίσεων επισημαίνεται Λανθάνων Υποθετικός Λόγος π.χ. Γελοῖον ἂν εἴη εἴ τις οἰηθείη μὴ ἐκ τῶν ἰδιωτῶν ἐν ταῖς πόλεσιν γεγονέναι.

Και η δεύτερη είναι αιτιολογική γιατί και πάλι δίνεται περαιτέρω έμφαση στην αιτιολόγηση ενώ δεν φαίνεται εκ πρώτης όψεως ότι ο ρήτορας δίνει μια προϋπόθεση.

Όσον αφορά στις δοτικές, το ἔτεσιν φαίνεται να είναι δοτική του χρόνου ως πλαγιόπτωτος επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου. Και με βλέπεις σκεφτικό γιατί δεν παραθέτεις τα πλήρη συμφραζόμενα. Αν είχα το κείμενο του προηγείται θα έβλεπα αν το στρατείας απορροφά τους κραδασμούς τής σύγκρισης εν συνόλῳ ή έχει ως συνέπεια να δηλωθεί το ποσόν. Σε παρακαλώ, αν μπορείς γράψε τα συμφραζόμενα. Σε άλλο μήκος κύματος κινείται το παράδειγμα: Ἐπύαξα προτέρα Κύρου πέντε ἡμέραις ἀφίκετο ---> το ἡμέραις είναι δοτική του μέτρου ή διαφοράς γιατί αντικατοπτρίζει ποσόν και σε αυτό λειτουργεί επιρρωστικά το προτέρα (λέξη με συγκριτική σημασία).
Το δεύτερο παράδειγμα είναι δοτική του μέτρου ή της διαφοράς ως πλαγιόπτωτος επιρρηματικός προσδιορισμός του ποσού. Το αναφέρει πλειάδα Συντακτικών. Ενδεικτικά:

[aris82]

Αγαπητέ/ ή daffyduck,
με μεγάλη έκπληξη είδα αυτά που γράφεις ως προς την βαθμολόγηση τής Νεοελληνικής Απόδοσης (και όχι Μετάφρασης) του Αδιδάκτου Κειμένου. Και αυτό γιατί ενώ έχουν αλλάξει κατά καιρούς πολλά πράγματα στον τρόπο εξέτασης των Αρχαίων, τα πράγματα στο Αδίδακτο Κείμενο μοιάζουν βαλτωμένα εδώ και πολλά χρόνια. Αν κοιτάξεις το επίσημο έγγραφο του Υπουργείου σχετικά με την εξέταση τού μαθήματος, θα δεις στο χωρίο που αναφέρεται στην Απόδοση, ότι ελέγχεται αφενός η γενική κατανόηση του κειμένου, δηλ. κατά πόσον ο υποψήφιος είναι σε θέση να κατανοήσει το κείμενο που έχει μπροστά του και αφετέρου ελέγχεται αν ο υποψήφιος μπορεί να κατανοήσει, να ερμηνεύσει και να αποδώσει τις επιμέρους γραμματικοσυντακτικές δομές του κειμένου. Άλλο η κατανόηση ενός κειμένου κι άλλο η ακριβής απόδοση των επιμέρους γραμματικοσυντακτικών δομών. Αδυνατώ να πιστέψω ότι συνάδελφοι διορθώνουν παραβλέποντας αυτήν την οδηγία και αδικούν παρανόμως έναν υποψήφιο ελέγχοντας αποκλειστικά και μόνο την δεύτερη διάσταση που επαφίεται αποκλειστικά και μόνο σε τεχνικά χαρακτηριστικά. Και όταν αναφέρομαι σε οδηγία, είναι αυτονόητο ότι από την στιγμή που δεν έχει υπάρξει καμία αλλαγή δεν στέλνεται κάθε χρόνο η ίδια οδηγία. Το σεμινάριο πριν από την βαθμολόγηση είναι εξαιρετικά κατατοπιστικό και "πατάει" πάνω σε αυτά που είναι χρόνια παγιωμένα. Μην ξεχνάμε ότι οδηγίες δεν δίνονται ούτε ως προς τις απαντήσεις, αν εξαιρέσουμε βέβαια ένα γενικό πλαίσιο κυρίως στο Διδαγμένο Κείμενο, αλλά και αυτό αναμασά με διαφορετικό τρόπο όσα αναγράφονται στο βιβλίο του ΚΕΕ με πλήθος παραπομπών από ελληνόγλωσση και ξενόγλωσση βιβλιογραφία.
Επιπλέον, ο μηχανιστικός τρόπος που περιέγραψες (μετρούν τις γραμμές και κατανέμουν τις μονάδες) απάδει κάθε επιστημονικής κρίσης και μελέτης ενός κειμένου. Πιο συγκεκριμένα, αν θυμάσαι το κείμενο του περασμένου Μαΐου, οι περισσότεροι μαθητές κατανόησαν γενικώς το νόημα του κειμένου αλλά οι περισσότεροι δεν ήσαν σε θέση να αποδώσουν όρους συγκεκριμένους π.χ. ὁ ὑπακούσας, εἰσαγγέλλω, φθονῶ + γενική, σκῶμμα κ.ο.κ. Γι' αυτό και στις δέκα μονάδες των επιμέρους δομών η βαθμολόγηση ήταν εξαιρετικά χαμηλή. Αυτή η παράβλεψη τής διπλής διάστασης της "Μετάφρασης" είναι ανεξήγητη καθώς σε πολλά γραπτά, πριν καταργηθεί η επισήμανση των λαθών στο τετράδιο με μελάνι κόκκινο και πράσινο, μπορούσες να δεις δύο βαθμούς από κάθε βαθμολογητή δίπλα στο κείμενο της Μετάφρασης. Είναι σαν να ακούω ότι η βαθμολόγηση στην Έκθεση γίνεται μονοδιάστατα με έναν βαθμό και όχι με την τριπλή διάσταση έκφρασης, δομής, περιεχομένου!!! Φυσικά, με ψυχρά μαθηματικά η απόκλιση ενδέχεται στα περισσότερα γραπτά να μην διαφέρει πολύ αλλά και μόνο ότι με αντιεπιστημονικό τρόπο αδικείται έστω μια μειοψηφία δημιουργεί σκεπτικισμό! Είμαι σίγουρος δε ότι πρόκειται για παρανόηση και δεν θα το αποδώσω στην ελλιπή ενημέρωση που πιθανόν υπάρχει στο συγκεκριμένο βαθμολογικό κέντρο καθώς ο συγκεκριμένος τρόπος βαθμολόγησης είναι τοις πάσιν γνωστός.
Προφανώς, αναφέρεσαι στην βαθμολόγηση του Διδαγμένου Κειμένου, που η κατανομή των δέκα μονάδων γίνεται με τρόπο παρεμφερή με αυτόν που περιέγραψες καθώς πρόκειται για κείμενο που ο μαθητής έχει διδαχτεί ενδελεχώς και αυτομάτως αίρεται η πρώτη διάσταση βαθμολόγησης που είναι sine qua non σε ένα κείμενο με το οποίο για πρώτη φορά ο υποψήφιος έρχεται σε επαφή.

[daffyduck]

Αγαπητέ Άρη,

το πιστεύεις δεν το πιστεύεις, τα γραπτά στο συγκεκριμένο βαθμολογικό κέντρο βαθμολογούνται στο ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ των Αρχαίων Ελληνικών ΑΚΡΙ

[PDE ads]

[θάνος73]

Οι επιρρηματικές εναντιωματικές και οι επιρρηματικές παραχωρητικές προτάσεις δεν μάς δίνουν Λανθάνοντα Υποθετικό Λόγο αλλά Εναντιωματικό ή Παραχωρητικό Υποθετικό Λόγο. Είναι λάθος κάτι τέτοιο! Και εγώ το έχω διαβάσει σε κάποια Συντακτικά αλλά δεν ισχύει. Πρόκειται για κανονικούς Υποθετικούς Λόγους. Δεν κρύβεται πουθενά η υπόθεση!!!

Άρη,
δηλαδή όταν βάζουμε άσκηση στα παιδιά να εντοπίσουν και να αναγνωρίσουν τους υποθετικούς λόγους του κειμένου, πρέπει να ζητάμε και τις παραχωρητικές προτάσεις; 

[lkjhgfd]

Και τώρα καταλαβαίνουμε γιατί υπάρχουν τόσο μεγάλες αποκλίσεις στη βαθμολογία του Αδίδακτου από τους δύο βαθμολογητές!!

[apri]

Οι επιρρηματικές εναντιωματικές και οι επιρρηματικές παραχωρητικές προτάσεις δεν μάς δίνουν Λανθάνοντα Υποθετικό Λόγο αλλά Εναντιωματικό ή Παραχωρητικό Υποθετικό Λόγο. Είναι λάθος κάτι τέτοιο! Και εγώ το έχω διαβάσει σε κάποια Συντακτικά αλλά δεν ισχύει. Πρόκειται για κανονικούς Υποθετικούς Λόγους. Δεν κρύβεται πουθενά η υπόθεση!!!

Άρη,
δηλαδή όταν βάζουμε άσκηση στα παιδιά να εντοπίσουν και να αναγνωρίσουν τους υποθετικούς λόγους του κειμένου, πρέπει να ζητάμε και τις παραχωρητικές προτάσεις;

Η προσωπική μου άποψη είναι πως οι λανθάνοντες υποθετικοί λόγοι σε επίπεδο πρότασεων είναι οι χρονικοϋποθετικές και οι αναφορικοϋποθετικές και μάλλον θα πρόσθετα και τις αιτιολογικές υποθετικής αιτιολογίας. Αυτές οι προτάσεις ισοδυναμούν με υποθετικούς λόγους, είναι κρυπτο-υποθετικοί λόγοι.
Οι παραχωρητικές πιστεύω ότι περιέχουν φανερό υποθετικό λόγο, αλλά δεν είναι οι ίδιες υποθετικοί λόγοι (όπως δηλ. οι υποθετικές προτάσεις). Μ' αυτήν την έννοια δεν τις συγκαταλέγω στους υποθετικούς λόγους.

Δεν ξέρω τι πιστεύουν οι υπόλοιποι. Καλό θα ήταν πάντως να ξεκαθαριστεί το θέμα, για να ξέρουν και τα παιδιά τι θα γράφουν.

[θάνος73]

ποτέ δεν ταύτισα τις παραχωρητικές προτάσεις με τους υποθετικούς λόγους και ούτε το ζήτησα από μαθητή.
σε αντίθεση με τους υπόλοιπους υποθετικούς λόγους -κρυφούς και φανερούς- οι παραχωρητικές προτάσεις δεν εκφράζουν προϋπόθεση, αλλά αντίθεση/παραχώρηση ως προς την πρόταση εξάρτησης. Απλώς έχω προβληματιστεί τώρα τελευταία από διάφορους καλούς συναδέλφους που διατυπώνουν την άποψη αυτή, γι ' αυτό ζητώ την άποψή σας.

[apri]

Oι παραχωρητικές (όχι οι εναντιωματικές) εκφράζουν ένα υποθετικό ενδεχόμενο, αλλά θα συμφωνήσω μαζί σου ότι αυτό δεν αποτελεί προϋπόθεση για να εκπληρωθεί η κύρια. Αντιθέτως, είναι ένα ενδεχόμενο που ακόμα κι αν συμβεί, δεν θα επηρεάσει την κύρια.
 
Γι' αυτό και εγώ πιστεύω ότι δεν μπορεί να ταυτιστεί με τους υποθετικούς λόγους, έτσι όπως έχουν οριστεί.
Πάντως δεν θυμάμαι και ως μαθήτρια κάποιον καθηγητή να μας παρουσίασε τις παραχωρητικές ως υποθετικό λόγο. Δεν νομίζω να είναι μια άποψη με μεγάλη απήχηση.

[aris82]

Άρη,
δηλαδή όταν βάζουμε άσκηση στα παιδιά να εντοπίσουν και να αναγνωρίσουν τους υποθετικούς λόγους του κειμένου, πρέπει να ζητάμε και τις παραχωρητικές προτάσεις;

Αγαπητέ Θάνο,
θέλω να είμαι σύντομος αλλά το θέμα που θίγεις θα με κάνει να πλατειάσω για ακόμη μία φορά. Για να σου απαντήσω με μία μόνο λέξη: ΝΑΙ. Αν θες, διαβάζεις και τα υπόλοιπα.
Ξεκινώ με τι ονομάζεται Λανθάνων Υποθετικός Λόγος (Λ.Υ.Λ.). Είναι ο Υποθετικός Λόγος του οποίου η υπόθεση δεν είναι καθαρή δευτερεύουσα επιρρηματική υποθετική πρόταση αλλά κρύβεται (λανθάνω: κρύβομαι, δεν γίνομαι αντιληπτός). Όλα τα Συντακτικά (ενσωμάτωση 100%) δέχονται ότι Λ.Υ.Λ. έχουμε σε τρεις περιπτώσεις: α) όταν η υπόθεση είναι συνεπτυγμένη σε υποθετική μετοχή, β) όταν η υπόθεση του Λ.Υ.Λ. είναι δευτερεύουσα επιρρηματική χρονικοϋποθετική πρόταση, γ) όταν η υπόθεση είναι δευτερεύουσα επιρρηματική αναφορικοϋποθετική (και αναφορικοϋποθετική- παραβολική) πρόταση. Τα περισσότερα Συντακτικά θεωρούν αυτονόητη (και εννοείται ότι το ενστερνίζομαι) και την αναπόφευκτη ενσωμάτωση στους Λ.Υ.Λ. των χρονικοϋποθετικών & αναφορικοϋποθετικών μετοχών. Όπως είπα και παραπάνω, και συμφώνησε και η apri, Λ.Υ.Λ. μπορούμε να έχουμε και σε αιτιολογική πρόταση υποθετικής αιτιολογίας μόνο εάν και εφόσον είναι ορατός ο απαραίτητος συσχετισμός των εγκλίσεων. Από το τελευταίο γίνεται ευκρινές, ότι δεν συμβαίνει πάντα στις αιτιολογικές υποθετικής αιτιολογίας να λανθάνει υπόθεση, μιας που συχνότερα υπερισχύει η επιρρηματική σχέση του αναγκαστικού αιτίου και σπανιότερα αναμειγνύεται η χροιά της υπόθεσης, πράγμα που καθιστά την δευτερεύουσα λανθάνουσα υπόθεση. Τώρα, υπάρχουν και τα Συντακτικά που ξεκάθαρα αναφέρουν ότι μπορούμε να έχουμε Λ.Υ.Λ. σε εμπρόθετο, σε επίρρημα, σε επίθετα κ.ο.κ. Ενδεικτικά αναφέρω το π.χ. Ἄνευ δὲ σεισμοῦ οὐκ ἄν μοι δοκεῖ τὸ τοιοῦτο ξυμβῆναι γενέσθαι (Θουκ. ΙΙΙ, 89) --> Εἰ μὴ σεισμὸς ἐγένετο, οὐκ ἂν ξυνέβη γενέσθαι τὸ τοιοῦτο. Εγώ είμαι σε αυτούς που ενστερνίζονται με θέρμη το τελευταίο. Υπάρχουν και λίγα Συντακτικά που επισημαίνουν Λ.Υ.Λ. σε εναντιωματικές/ παραχωρητικές προτάσεις. Σημειώνω, ότι οι Λ.Υ.Λ. σε υποθ. μετοχές, Χ.Υ. προτάσεις και Α.Υ. προτάσεις μπορεί να εκφράσουν και τα 6 γνωστά είδη των Υποθ. Λόγων. Και σημειώνω το τελευταίο, γιατί κάποιοι θεωρούν ότι μια Χ.Υ. πρόταση αποκλείεται να εκφράζει το Πραγματικό ή του Αντίθετο του Πραγματικού.

Οι εναντιωματικές και παραχωρητικές προτάσεις είναι οι δύο όψεις του ενός και του αυτού νομίσματος. Γι' αυτό και στα Αρχαία Ελληνικά, είθισται τα Συντακτικά να τις θεωρούν υποκατηγορίες του αυτού κεφαλαίου και όχι δύο ξεχωριστά είδη, όπως συμβαίνει στα Λατινικά. Πιο συγκεκριμένα, οι εναντιωματικές δηλώνουν ως προς την εισαγωγή καθαρή εναντίωση σε κάτι πραγματικό και αντικειμενικό ενώ αντίθετα οι παραχωρητικές παραχώρηση (είτε καταφατική είτε αποφατική) σε κάτι υποκειμενικό και αβέβαιο. Άλλο να πεις: αν και είσαι καλό παιδί, δεν θα πάμε στο πάρκο (είσαι σίγουρα καλό παιδί) και άλλο ακόμη κι αν είσαι καλό παιδί, δεν θα πάμε στο πάρκο (μπορεί να είναι αλλά μπορεί και να μην είναι καλό παιδί, υπάρχει κάποια επιφυλακτικότητα).

[aris82]

Αγαπητέ Daffyduck,
αυτό που περιγράφεις δεν είναι απλώς απογοητευτικό αλλά είναι νοσηρό. Ευτυχώς, δεν έχω γίνει αυτήκοος μάρτυς ενός τέτοιου περιστατικού αλλά εννοείται ότι πιστεύω την εγκυρότητα και αντικειμενικότητα όσων εκθέτεις. Σίγουρα, εφόσον έχεις απτές αποδείξεις για κάτι τέτοιο μπορείς να κινηθείς νομικώς, τουλάχιστον εγώ έτσι θα αντιδρούσα μιας που αίρεται η αντικειμενικότητα, η επιστημονική κρίση και σοβαρή βαθμολόγηση ενός δοκιμίου, ό,τι μορφή κι αν έχει το τελευταίο. Ειλικρινά νοιώθω αποτροπιασμό και δεν μπορώ να επεκταθώ περισσότερο, πλην του ότι τέτοιες μέθοδοι θα έπρεπε να ελεγχθούν νομικώς.

[apri]

Δεν μπορώ να διανοηθώ ότι υπάρχει κάποιος που δεν βλέπει την τεράστια συνάφεια υποθετικών και εναντιωματικών/ παραχωρητικών προτάσεων.

Eγώ συνάφεια βλέπω μόνο στις παραχωρητικές.

Οι εναντιωματικές (ει και...) δεν βλέπω σημασιολογικά να έχουν τεράστια σχέση με τις υποθετικές.
Έχουμε ένα πραγματικό γεγονός που αντιτίθεται στο νόημα της κύριας.

Αντιθέτως, στις παραχωρητικές (και ει...) έχουμε ένα υποθετικό ενδεχόμενο που αντιτίθεται, αλλά χωρίς να αποτελεί τελικά κατά τον ομιλητή προϋπόθεση στο νόημα της κύριας.

[aris82]

ΥΓ. Ελπίζω πραγματικά να μην τολμήσουν ποτέ να ζητήσουν να βρεθούν οι υποθετικοί λόγοι χωρίς περαιτέρω διευκρίνιση, γιατί θα γίνει του Κουτρούλη ο γάμος.

Ξεκινώ από την τελευταία τοποθέτηση αναφέροντας ότι θα ήταν αυτοκτονικό σε μια υποθετική ερώτηση του στυλ "να γράψετε τους υποθετικούς λόγους του κειμένου" να μην συμπεριλάβει κάποιος στην απάντησή του όλους του υποθετικούς λόγους με οποιονδήποτε επιθετικό προσδιορισμό κι αν δύνανται να λάβουν, π.χ. λανθάνοντες, πλαγίους, εναντιωματικούς ή παραχωρητικούς κ.ά. (βλ. προηγούμενη ανάρτηση). Εκτός κι αν βέβαια υπάρχει από μέρους του εξεταστή επιμέρους διευκρίνιση. Και αυτό γιατί από την στιγμή που σχηματίζονται είδη Υποθετικών Λόγων (αυτό είναι κάτι παραπάνω από πασιφανές) θα ήταν στροθοκαμηλισμός.

Ο μαθητής όταν καλείται να σχολιάσει μια εναντιωματική ή παραχωρητική/ ενδοτική πρόταση είναι υποχρεωμένος να σχολιάσει την εισαγωγή αυτής αλλά και την συντακτική της θέση. Και μόνο αναφέροντας ότι οι εναντιωματικές επέχουν Σ.Θ. επιρρ. προσδιορισμού της εναντίωσης και οι παραχωρητικές επιρρ. προσδ. της παραχώρησης καθιστά αυτονόητο ότι δεν υπάρχει καμία προϋπόθεση για να λάβει χώρα το περιεχόμενο της κύριας (απόδοσης) χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν έχουμε υπόθεση, με την ευρεία έννοια του όρου. Οι εναντιωματικές προτάσεις προέρχονται από τις υποθετικές ως προς την εισαγωγή, εκφορά, περιεχόμενο και ως εκ τούτου συγγενεύουν με αυτές. Η ουσιαστική διαφορά τους με τις υποθετικές έγκειται στην αντιθετική σχέση. Πιο συγκεκριμένα, στις εναντιωματικές η δευτερεύουσα πρόταση είναι αντίθετη ως προς την κύρια ενώ στις παραχωρητικές η δευτερεύουσα μετριάζει απλώς την ισχύ της κύριας. Έτσι, ενώ στους κανονικούς υποθετικούς λόγους το αποτέλεσμα είναι αυτό που αναμένεται, στους εναντιωματικούς έχουμε να προκύπτει αποτέλεσμα αντίθετο του αναμενομένου. Την όλη "ζημιά" σε απόδοση αλλά και ευρύτερη στην επιρρηματική σχέση που εκφράζουν την κάνουν αναμφισβήτητα οι σύνδεσμοι καί, οὐδέ, μηδέ, που έχουν επιδοτική αξία και χροιά.
Η κοινή εισαγωγή σίγουρα δεν είναι ενδεικτικό κριτήριο. Ωστόσο, ο σχηματισμός Υποθετικών Λόγων στα τρία αυτά είδη προτάσεων καθιστούν την αφετηρία και συγγένεια τους εξαιρετικά στενή που δεν δίνει την εντύπωση ότι μοιάζει εξωτερικά με την συγγένεια άλλων προτάσεων όπως ειδικών ή αιτιολογικών με ίδια εισαγωγή. Εξάλλου τι συγγένεια να έχουν οι ειδικές και οι συμπερασματικές με το ὡς; Επαναλαμβάνω, το υποθετικό ἄν και εἰ και στις τρεις περιπτώσεις μας βάζει σε ξεκάθαρο μονοπάτι. Ακόμη και στις αναφορικοϋποθετικές προτάσεις, στις οποίες η έννοια της υπόθεσης είναι κάτι παραπάνω από αυτονόητη το ἂν είναι αοριστολογικό και όχι υποθετικό.
Καθαρούς υποθετικούς λόγους θα έχουμε μόνο με υποθετικές προτάσεις. Ωστόσο, η έννοια της υπόθεσης έχει αναμφισβήτητα ευρύτερες προεκτάσεις.

[popie]

Πάνω σε αυτά, να ξεκαθαρίσω κάτι γιατί δε μου φάνηκε απολύτως σαφές. Όταν αναλύουν οι μαθητές μια εναντιωματική πχ πρόταση πέρα από το ότι εισάγεται με το ει και (για παράδειγμα), ότι δείχει εναντιωση σε κατι πραγματικό και ότι λειτουργεί ως επιρρηματικός προσδιορισμός εναντίωσης, πρέπει να αναφερθούν στα ειδη των υποθετικών ή όχι; Γιατί εντάξει, η εναντιωματική προφανώς δεν είναι υποθετική, αλλά το Συντακτικό τους λέει ότι οι εναντιωματικές/παραχωρητικές σχηματίζουν όλα τα είδη υποθετικών λόγων, έτσι δεν είναι;